در این مقاله می خواهیم درباره انواع آلرژی های غذایی و درمان آنها به تفصیل شرح دهیم. در ابتدا به تعریف آلرژی و سپس به بررسی انواع آن و راه حل درمانی آنها می پردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آلرژی غذایی چیست؟
آلرژی غذایی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن ما به یک ماده غذایی خاص، واکنشی نسبتا شدید نشان می دهد. اما همین آلرژی می تواند در مواردی بسیار جدی، خطرناک و گاها کشنده باشد.
طبق آماری که در امریکا منتشر شده، حدودا 4% از بزرگسالان و 6% از کودکان، در طول زندگی خود درگیر آلرژی غذایی می شوند.
علائم آلرژی غذایی به اشکال زیر خود را در بدن ما نشان می دهد. ممکن است این علائم در افراد مختلف متفاوت باشد.
- خارش، سوزش، قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست بدن
- خارش و تورم گلو و حتی مجرای تنفسی
- ورم صورت، چشم ها و نواحی اطراف چشم
- حالت تهوع یا گاها استفراغ
علت بروز آلرژی غذایی
همانطور که در بالا اشاره کردیم، آلرژی غذایی زمانی رخ می دهد که بدن ما به یک نوع ماده خاص غذایی (معمولا پروتئین) واکنش نشان می دهد و با ترشح آنتی هیستامین ها و سایر مواد شیمیایی، سعی در مهار پروتئین هایی دارد که توسط بدن به عنوان یک ماده آسیب زا شناخته شده است. همین مواد شیمیایی ترشح شده باعث بروز واکنش هایی در بدن ما شده که اصطلاحا به آن آلرژی غذایی می گوییم.
غذاهایی که بیشترین احتمال بروز آلرژی در بدن (یه ویژه کودکان) را دارند عبارتند از:
- شیر
- تخم مرغ
- بادام زمینی
- بادام درختی (مثل فندق، بادام و گردو)
- ماهی
- صدف خوراکی
- سویا
- گندم
آلرژی غذایی معمولا در دوران نوزادی خود را نشان می دهد و با علائمی همچون اگزما، قرمزی و خارش پوست، کودک را درگیر می کند.
آلرژی غذایی در بزرگسالی نیز می تواند باعث بروز علائم پوستی و … شود. غذاهایی که معمولا در بزرگسالان ایجاد حساسیت می کند عبارتند از:
- بادام زمینی
- بادام درختی (مثل فندق، بادام و گردو)
- میوه هایی همچون سیب و هلو
- ماهی
- صدف
در بزرگسالانی که مستعد ابتلا به حساسیت مواد غذایی هستند، مصرف این نوع مواد غذایی می تواند منجر به اگزمای پوستی، مشکلات تنفسی مثل آسم و تب یونجه شود.
عدم تحمل غذایی
اگر شما با مصرف یک ماده غذایی خاص، دچار مشکلات گوارشی و یا هضم سخت می شوید و مدت زمان زیادی است که با این مسئله درگیر هستید و پس از مصرف آن ها دچار علائمی همچون: نفخ، اسهال، یبوست و یا احساس درد ناحیه معده یا روده می شوید، به این واکنش بدن، عدم تحمل غذایی می گویند. زیرا شما را دچار علائم آلرژی نمی کند اما هضم آنها هم آنقدر ها آسان نیست. اما آلرژی غذایی زمانی رخ می دهد که بدن شما بعد از مصرف یک ماده غذایی خاص، دچار علائم خاص مثل: تنگی نفس، اگزما، ورم گلو و … می شود.
حساسیت غذایی
حساسیت غذایی و عدم تحمل غذایی را معمولا در یک دسته بندی قرار می دهند اما این دو نیز تفاوت هایی دارند. حساسیت غذایی معمولا زمانی رخ می دهد که شما با مصرف یک ماده غذایی خاص، علائمی بسیار خفیف تر از آلرژی غذایی را تجربه می کنید. به طور مثال: با مصرف بادام زمینی، پوست شما اندکی دچار قرمزی و خارش می شود اما آنقدر ها اذیت کننده نیست و معمولا بعد از چند روز از بین می رود. که می تواند به علت کمبود چندین نوع باکتری مفید در معده نیز باشد.
لازم به ذکر است که بدانید حساسیت و عدم تحمل غذایی می توانند پیش زمینه ژنتیکی داشته باشند. مطالعات نشان داده که کودکانی که یکی از والدین آنها دچار حساسیت غذایی هستند، معمولا دچار این نوع حساسیت شده و در طول زمان پیشروی می کند.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک علائمی کاملا مشابه حساسیت و آلرژی غذایی دارد اما پزشکان و محققان آن را در دسته آلرژی و حساسیت های غذایی دسته بندی نمی کنند. بیماری سلیاک عموما یک اختلال است که ماشه آن معمولا توسط گلوتن موجود در غلات یا مشتقات گندم و جو کشیده می شود. در افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، مصرف مقدار کمی از گلوتن نیز می تواند موجب آسیب به روده کوچک آنها شود.
این را نیز در نظر داشته باشید که در بعضی موارد، افراد ممکن است عدم تحمل و حساسیت به گلوتن داشته و تنها منجر به بروز درد، نفخ و … شود. اما این صرفا به آن معنی نیست که فرد به سلیاک مبتلاست.
نحوه تشخیص آلرژی و حساسیت پوستی
شما با مراجعه به پزشک متخصص و انجام تست های خونی و پوستی می توانید به راحتی از نوع آلرژی و حساسیت پوستی خود مطلع شوید. همچنین این تست ها، میزان آنتی بادی موجود در بدن شما را نیز مشخص می کنند.
کنترل و درمان آلرژی های پوستی ناشی از آلرژی و حساسیت غذایی
در صورتی که با مصرف یک ماده غذایی خاص، نوعی از حساسیت پوستی برای شما اتفاق افتاده است، مراحل زیر را برای درمان هرچه سریع تر آن انجام دهید:
- ابتدا آن ماده غذایی خاص را پیدا کنید و دیگر آن را مصرف نکنید. (در صورت نیاز به مصرف آن حتما به پزشک مراجعه کنید)
- اگر پوست شما دچار خارش، سوزش و قرمزی سطحی شده، آن را مرطوب نگه دارید. بدین منظور می توانید از کرم های ترمیم کننده و مخصوص اگزما استفاده کنید که محیط پوست را مرطوب نگه می دارند.
- پوست خود را نخراشید تا زخم نشود.
- از لباس های نخی استفاده کنید.
- آب فراوان بنوشید.
- در صورت بروز عفونت های پوستی، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- هنگام استحمام، پوست خود را با یک شوینده ملایم و آب ولرم (بدون استفاده از لیف) بشوئید.
- از مصرف خوراکی های حساسیت زا اجتناب کنید.
- حتی الامکان در مکان های عمومی که ممکن است برای پوست شما آسیب زا باشد، قرار نگیرید. مثل استخر، دریا و …
- در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرید.
کلام آخر
اگر شما هم هنگام مصرف مواد غذایی خاصی، دچار نشانه و علائم ذکر شده می شوید، بهتر است که به خوراک خود دقت کنید، آن را شناسایی کرده و مصرف آن را قطع کنید و در صورت بروز موارد جدی، حتما به پزشک متخصص مراجعه کرده و دوره درمان خود را کامل کنید.