در این مقاله میخواهیم درباره تاثیر آلرژی غذایی بر پوست و درمان آنها به تفصیل شرح دهیم. در ابتدا به تعریف آلرژی و سپس به بررسی انواع آن و راه حل درمانی آنها می پردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آلرژی غذایی چیست؟
آلرژی غذایی زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن ما به یک ماده غذایی خاص، واکنشی نسبتا شدید نشان میدهد. اما همین آلرژی میتواند در مواردی بسیار جدی، خطرناک و گاها کشنده باشد.
طبق آماری که در امریکا منتشر شده، حدودا 4% از بزرگسالان و 6% از کودکان، در طول زندگی خود درگیر آلرژی غذایی میشوند و تاثیرات آن را بر پوست خود میبینند.
علائم آلرژی غذایی به اشکال زیر خود را در بدن ما نشان میدهد. ممکن است این علائم در افراد مختلف متفاوت باشد.
- خارش، سوزش، قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست بدن
- خارش و تورم گلو و حتی مجرای تنفسی
- ورم صورت، چشم ها و نواحی اطراف چشم
- حالت تهوع یا گاها استفراغ
علت بروز آلرژی غذایی
همانطور که در بالا اشاره کردیم، آلرژی غذایی زمانی رخ میدهد که بدن ما به یک نوع ماده خاص غذایی (معمولا پروتئین) واکنش نشان میدهد و با ترشح آنتی هیستامین ها و سایر مواد شیمیایی، سعی در مهار پروتئینهایی دارد که توسط بدن به عنوان یک ماده آسیبزا شناخته شده است. همین مواد شیمیایی ترشح شده باعث بروز واکنشهایی در بدن ما شده که اصطلاحا به آن آلرژی غذایی میگوییم.
غذاهایی که بیشترین احتمال بروز آلرژی در بدن (یه ویژه کودکان) را دارند عبارتند از:
- شیر
- تخم مرغ
- بادام زمینی
- بادام درختی (مثل فندق، بادام و گردو)
- ماهی
- صدف خوراکی
- سویا
- گندم
آلرژی غذایی معمولا در دوران نوزادی خود را نشان میدهد و تاثیرات آن بر پوست عبارتند از: اگزما، قرمزی و خارش پوست
آلرژی غذایی در بزرگسالی نیز میتواند باعث بروز علائم پوستی و … شود. غذاهایی که معمولا در بزرگسالان ایجاد حساسیت میکند عبارتند از:
- بادام زمینی
- بادام درختی (مثل فندق، بادام و گردو)
- میوههایی همچون سیب و هلو
- ماهی
- صدف
در بزرگسالانی که مستعد ابتلا به حساسیت مواد غذایی هستند، مصرف این نوع مواد غذایی میتواند منجر به اگزمای پوستی، مشکلات تنفسی مثل آسم و تب یونجه شود.
عدم تحمل غذایی
اگر شما با مصرف یک ماده غذایی خاص، دچار مشکلات گوارشی و یا هضم سخت میشوید و مدت زمان زیادی است که با این مسئله درگیر هستید و پس از مصرف آنها دچار علائمی همچون: نفخ، اسهال، یبوست و یا احساس درد ناحیه معده یا روده میشوید، به این واکنش بدن، عدم تحمل غذایی میگویند. زیرا شما را دچار علائم آلرژی نمیکند اما هضم آنها هم آنقدرها آسان نیست. اما آلرژی غذایی زمانی رخ میدهد که بدن شما بعد از مصرف یک ماده غذایی خاص، دچار علائم خاص مثل: تنگی نفس، اگزما، ورم گلو و … میشود.
حساسیت غذایی
حساسیت غذایی و عدم تحمل غذایی را معمولا در یک دستهبندی قرار میدهند اما این دو نیز تفاوتهایی دارند. حساسیت غذایی معمولا زمانی رخ میدهد که شما با مصرف یک ماده غذایی خاص، علائمی بسیار خفیف تر از آلرژی غذایی را تجربه میکنید. به طور مثال: با مصرف بادام زمینی، پوست شما اندکی دچار قرمزی و خارش میشود اما آنقدرها اذیت کننده نیست و معمولا بعد از چند روز از بین میرود. که میتواند به علت کمبود چندین نوع باکتری مفید در معده نیز باشد.
لازم به ذکر است که بدانید حساسیت و عدم تحمل غذایی میتوانند پیش زمینه ژنتیکی داشته باشند. مطالعات نشان داده که کودکانی که یکی از والدین آنها دچار حساسیت غذایی هستند، معمولا دچار این نوع حساسیت شده و در طول زمان پیشروی میکند.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک علائمی کاملا مشابه حساسیت و آلرژی غذایی دارد اما پزشکان و محققان آن را در دسته آلرژی و حساسیتهای غذایی دسته بندی نمیکنند. بیماری سلیاک عموما یک اختلال است که ماشه آن معمولا توسط گلوتن موجود در غلات یا مشتقات گندم و جو کشیده میشود. در افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، مصرف مقدار کمی از گلوتن نیز میتواند موجب آسیب به روده کوچک آنها شود.
این را نیز در نظر داشته باشید که در بعضی موارد، افراد ممکن است عدم تحمل و حساسیت به گلوتن داشته و تنها منجر به بروز درد، نفخ و … شود. اما این صرفا به آن معنی نیست که فرد به سلیاک مبتلاست.
نحوه تشخیص آلرژی و حساسیت پوستی
شما با مراجعه به پزشک متخصص و انجام تستهای خونی و پوستی میتوانید به راحتی از نوع آلرژی و حساسیت پوستی خود مطلع شوید. همچنین این تستها، میزان آنتیبادی موجود در بدن شما را نیز مشخص میکنند.
کنترل و درمان تاثیرات آلرژی غذایی بر پوست
در صورتی که با مصرف یک ماده غذایی خاص، نوعی از حساسیت پوستی برای شما اتفاق افتاده است، مراحل زیر را برای درمان هرچه سریعتر آن انجام دهید:
- ابتدا آن ماده غذایی خاص را پیدا کنید و دیگر آن را مصرف نکنید. (در صورت نیاز به مصرف آن حتما به پزشک مراجعه کنید)
- اگر پوست شما دچار خارش، سوزش و قرمزی سطحی شده، آن را مرطوب نگه دارید. بدین منظور میتوانید از کرمهای ترمیمکننده و مخصوص اگزما استفاده کنید که محیط پوست را مرطوب نگه میدارند.
- پوست خود را نخراشید تا زخم نشود.
- از لباسهای نخی استفاده کنید.
- آب فراوان بنوشید.
- در صورت بروز عفونتهای پوستی، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- هنگام استحمام، پوست خود را با یک شوینده ملایم و آب ولرم (بدون استفاده از لیف) بشوئید.
- از مصرف خوراکیهای حساسیت زا اجتناب کنید.
- حتی الامکان در مکانهای عمومی که ممکن است برای پوست شما آسیبزا باشد، قرار نگیرید. مثل استخر، دریا و …
- در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرید.
کلام آخر
اگر شما هم تا به حال تاثیر آلرژی غذایی بر پوست را تجربه کردهاید ، بهتر است که به خوراک خود دقت کنید، آن را شناسایی کرده و مصرف آن را قطع کنید و در صورت بروز موارد جدی، حتما به پزشک متخصص مراجعه کرده و دوره درمان خود را کامل کنید.